به گزارش مشرق، سید علیرضا آلداود، فعال رسانه، در کانال ایتای هوش سفید نوشت:
سوگیری های شناختی در رسانه
سوگیریهای شناختی در رسانهها میتوانند تأثیرات عمیق و گستردهای بر نحوه درک و تفسیر اطلاعات توسط مخاطبان داشته باشند. در زیر به برخی از این سوگیریها اشاره میشود:
1. سوگیری تأیید (Confirmation Bias): تمایل به جستجو، تفسیر و یادآوری اطلاعات به گونهای که با باورها و اعتقادات قبلی ما همخوانی داشته باشد. این سوگیری میتواند موجب شود که رسانهها تنها به پوشش اخبار و اطلاعاتی بپردازند که با دیدگاههای خاص همخوانی دارد.
2. سوگیری دسترسی (Availability Heuristic): افراد تمایل دارند بر اساس اطلاعاتی که به راحتی در دسترس است، قضاوت کنند. رسانهها میتوانند با برجستهسازی برخی اخبار یا رویدادها، تأثیر زیادی بر ادراک عمومی بگذارند.
3. سوگیری نمایندگی (Representativeness Heuristic): این سوگیری به تمایل افراد برای قضاوت درباره یک گروه بر اساس ویژگیهای یک نمونه کوچک از آن گروه مربوط میشود. رسانهها میتوانند با انتخاب نمونههای خاص، تصورات نادرستی درباره گروههای خاص ایجاد کنند.
4. سوگیری منفی نگری (Negativity Bias): تمایل به توجه بیشتر به اطلاعات منفی نسبت به اطلاعات مثبت. رسانهها معمولاً اخبار منفی را بیشتر پوشش میدهند، که میتواند منجر به ترس و اضطراب در جامعه شود.
5. اثر دامنزنی (Framing Effect): نحوه ارائه اطلاعات میتواند تأثیر زیادی بر نحوه درک آنها داشته باشد. رسانهها میتوانند با انتخاب کلمات و تصاویر خاص، تأثیرات عاطفی و شناختی خاصی را ایجاد کنند.
6. سوگیری گروهی (In-group Bias): تمایل به ترجیح دادن افراد و گروههایی که به آنها تعلق داریم. رسانهها ممکن است به نفع یک گروه خاص پوشش دهند و دیگر گروهها را نادیده بگیرند یا تحقیر کنند.
7. سوگیری خودمحور (Egocentric Bias): تمایل به ارزیابی رویدادها و اخبار بر اساس تجربیات و دیدگاههای شخصی. این سوگیری میتواند باعث شود که افراد اخبار را به گونهای تفسیر کنند که خودشان را در مرکز آن ببینند.
8. سوگیری زمان (Temporal Bias): تمایل به ارزیابی رویدادها بر اساس زمان وقوع آنها. رسانهها ممکن است برخی رویدادها را در زمان مناسب پوشش دهند تا تأثیر بیشتری بر مخاطب بگذارند.
9. سوگیری هالهای (Halo Effect): تأثیر مثبت یا منفی یک ویژگی خاص بر ارزیابی کلی از یک فرد یا سازمان. رسانهها میتوانند با معرفی یک شخصیت عمومی به گونهای خاص، تأثیرات هالهای بر تصویر عمومی او ایجاد کنند.
10. سوگیری دوقطبی (Black-and-white Thinking): تمایل به دیدن مسائل تنها در دو حالت خوب یا بد، درست یا غلط. رسانهها ممکن است مسائل پیچیده را سادهسازی کنند و تنها دو گزینه متضاد ارائه دهند.
شناخت این سوگیریها میتواند به مخاطبان کمک کند تا با دقت بیشتری به تحلیل و ارزیابی اطلاعات ارائهشده توسط رسانهها بپردازند و از تأثیرات منفی آنها جلوگیری کنند.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.